W Polsce można spotkać wiele gatunków czarnych ptaków, których pióra, choć na pierwszy rzut oka jednolite, kryją w sobie fascynujące odcienie i refleksy. Malując te z pozoru czarne ptaki, prawie nigdy nie używam wyłącznie czarnej farby – kruki i gawrony w słońcu ujawniają głębokie granatowe refleksy, natomiast pióra bociana czarnego czy ogon sroki mienią się szmaragdowymi tonami. Spójrzmy okiem rysownika na te eleganckie, skrzydlate stworzenia.
Ciekawostki o czarnej barwie piór ptaków
1. Efekt iryzacji: Czarne pióra wielu ptaków, takich jak kruki, gawrony czy sroki, wykazują efekt iryzacji, czyli zmieniają kolory pod różnym kątem padania światła. Dzięki specyficznej strukturze mikroskopijnych warstw w piórach światło jest rozpraszane, tworząc metaliczne odcienie granatu, fioletu, zieleni, a czasem nawet purpury.
2. Odporność na uszkodzenia: Czarne pigmenty, takie jak melanina, sprawiają, że pióra są bardziej wytrzymałe i odporne na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie promieni UV. Dlatego wiele ptaków, szczególnie gatunki wędrowne takie jak Bocian, posiada czarne końcówki skrzydeł, które są narażone na ścieranie podczas długich lotów.
3. Adaptacja do klimatu: Melanina nie tylko wzmacnia pióra, ale także pomaga ptakom lepiej regulować temperaturę. Czarne pióra szybciej absorbują ciepło, co jest korzystne w chłodniejszych klimatach. Dlatego wiele gatunków zamieszkujących tereny chłodne, jak niektóre ptaki górskie, ma ciemniejsze pióra.
4. Kamuflaż i odstraszanie: Dla niektórych ptaków, takich jak gawrony i kawki, czarna barwa jest elementem kamuflażu w miejscach o słabszym oświetleniu, takich jak lasy czy skaliste tereny.
5. Symbolika kulturowa: Czarne ptaki, szczególnie kruki i wrony, są od wieków związane z symboliką magii i tajemnicy. W wielu kulturach przypisuje się im znaczenie mistyczne, co może wynikać z ich nietypowej, intensywnej barwy i inteligencji.
Jakie Ptaki w ciemnych barwach występują w Polsce?
Kruk
Pierwszy ptak jaki zapewne każdemu kojarzy się z czarna barwą. Kruki są największe spośród wszystkich przedstawicieli tej rodziny w Polsce. Wbrew pozorom nie tak często spotykane, przez to że mylone z licznym gawronem. Kruki są eleganckimi samotnikami słynącymi ze swojej inteligencji. Trzymają się z dala od miast, a swoją bystrość umysłu rozwinęły między innymi dzięki zróżnicowanej diecie. W różnoraki sposób zdobywają pożywienie a jak wiadomo im więcej doświadczeń w życiu tym bardziej rozwija się kreatywność 😉

Gawron, kawka i wrona siwa
Pozostałe krukowate w ciemnych kolorach to gawron, który w słońcu zdradza na piórach granatowe i fioletowe refleksy. Kawka z intensywnie czarną czapeczką, "śliniakiem" i skrzydłami. Czerń kawki jest głęboka i matowa, nie odbija w świetle słonecznym innych kolorów jak kruk czy gawron. Szarość grzbietu i brzucha ma wręcz gołębi odbiór. Podobnie wrona siwa - jej czerń ma popielaty wpadający w ciepły odcień kolor.

Szpak
Pióra szpaka są opalizujące - to efekt optyczny występujący m.in. w opalach i charakteryzujący się grą barw w postaci kolorowych wzorów plam, które zmieniają się w zależności od kąta obserwacji. Patrząc na samca szpaka w szacie godowej na wiosnę faktycznie można dostrzec całą tęczę kolorów, którą dodatkowo podkreślają złote obrzeża i końcówki skrzydeł. Naprawdę warto przyjrzeć się szpakowi przez lornetkę w tym czasie i mocno zaskoczyć.
Kos
Kos - szczególnie samiec posiada głęboki odcień matowej czerni, który przełamuje żółtym dziobem i żółtą obrączką wokół oka. Samica Kosa w cieniu może wydawać się czarna ale w istocie ma buro-brązowe barwy. Kosy panikują przy każdym najmniejszym zaniepokojeniu wydając przy tym histeryczne skrzeki, lubią trzymać się w cieniu gęstwiny gdzie czarny kolor działa maskująco. Zrelaksowane pięknie śpiewają fletowymi dźwiękami.

Dzięcioł czarny i duży
Dzięcioł czarny w istocie jest największym dzięciołem w Polsce, większym od dużego. Czarny posiada głęboką czerń piór które nie opalizują za to pięknie podkreślają intensywnie czerwony beret na głowie. Upierzenie dzięcioła dużego jak i mniejszych dzięciołów - średniego i małego jest pstrokate z większą dominacją czerni po stronie grzbietu.
Bocian czarny
Bocian czarny jest skrajnym przeciwieństwem białego. Nie tylko pod katem barw ale i całej osobowości. Czarny jest bardzo skryty, woli gniazdować głęboko w lesie z dala od siedzib ludzkich. Zamiast żab preferuje rybki w leśnych strumieniach. Tajemniczy i majestatyczny. W słońcu czarne pióra tego bociana błyszczą, odbijając szmaragdowe, fioletowe a nawet miedziane odcienie.
Czarne ptaki w naszej przyrodzie to prawdziwe ikony elegancji i tajemniczości. Ich pióra kryją w sobie subtelne odcienie i refleksy, które czynią każdy z tych gatunków wyjątkowym. Jeśli ten artykuł zainspirował Was do malowania czarnych ptaków, zapraszam do lektury kolejnego wpisu, w którym zdradzam techniki i sztuczki, jak uzyskać bogactwo odcieni czerni w akwareli. Odkryjcie, jak różnorodna i fascynująca może być czerń w malarstwie -> Czerń w akwareli - tajemnicza i elegancka.