Czerwień w Akwareli – Malowanie Kolorem Pełnym Energii

Najbardziej żywym kolorem widma jest czerwień – barwa energii, życia i ciepła. To jeden z trzech kolorów podstawowych, z których możemy tworzyć całą paletę barw. W swojej najintensywniejszej postaci czerwień jest bogata i jaskrawa, jak kwiaty maków na letniej łące czy owoce ostrokrzewu zdobiące zimowe krajobrazy. W akwareli jej odpowiednikami są czerwień kadmowa i cynober – intensywne odcienie, które w angielskich nazwach farb często występują jako „vermilion”. To właśnie te barwy przyciągają uwagę i ożywiają kompozycje, niezależnie od techniki malarskiej. 

Ciekawostki o czerwieni 

• Fizyczna wyjątkowość czerwieni: W widmie światła czerwień ma najdłuższą falę (około 700 nanometrów) spośród kolorów widzialnych dla ludzkiego oka. Dlatego jest najlepiej widoczna z dużych odległości, co tłumaczy jej zastosowanie w znakach ostrzegawczych i sygnałach świetlnych.

• Symbolika w malarstwie: W renesansie czerwień była kojarzona z siłą i statusem. Pigmenty takie jak cynober czy karmin były kosztowne i używane do podkreślenia bogactwa oraz znaczenia postaci w obrazach religijnych i portretach.

• Magenta (purpura): Purpura została nazwana magentą na cześć zwycięztwa Napoleona III nad Austriakami w 1859 roku. Rok później powstała magenta syntetyczna.

• Czerwień w przyrodzie: Barwa ta często pełni funkcję ostrzegawczą. Na przykład, u owadów, takich jak biedronki, czerwień sygnalizuje drapieżnikom, że są one trujące lub niesmaczne. W roślinach czerwień owoców, jak u jarzębiny czy ostrokrzewu, ma na celu przyciągnięcie ptaków, które pomagają w rozsiewaniu nasion.

• Pigment z robaków: Tradycyjny pigment karminowy (czerwień koszenilowa) był produkowany z wysuszonych ciał owadów koszenili, które hodowano głównie w Meksyku już przez Azteków. To historyczny przykład, jak przyroda dostarczała artystom inspiracji i materiałów do tworzenia barw.

• Badania psychologów dowodzą, że przywiązujemy się do kolorów na stałe. To zjawisko wykorzystują producenci projektując opakowania. Okazuje się, że największą popularnością cieszy się kolor czerwony i niebieski. 

Nazwy Czerwonych Barw

Czy potrafimy odróżnić jedną czerwień od drugiej? Czy umiemy ją nazwać i precyzyjnie opisać? W akwarelowej palecie znajdziemy szeroką gamę odcieni czerwieni, które różnią się temperaturą, intensywnością i charakterem. Na poniższych przykładach przedstawię najpopularniejsze odcienie czerwieni oraz te, których sama używam na co dzień.

W malarskiej palecie najczęściej możemy pogrupować czerwienie w pary:

• Ciepłe czerwienie: jasna czerwień i szkarłat kadmowy – intensywne, żywe barwy o energetycznym charakterze.
• Zimne czerwienie: karmin alizarynowy i różowy kraplak alizarynowy – głębsze, bardziej zgaszone odcienie, idealne do tworzenia głębi i cieni.
• Piękne róże: rose dore i permanentny róż quinacridone – delikatne, subtelne odcienie idealne do malowania kwiatów lub skóry.

Jeśli pracujemy z ograniczoną paletą, wystarczy wybrać jedną ciepłą i jedną zimną czerwień. Można również dodać ziemistą czerwień i róż, by uzupełnić gamę kolorystyczną. Pamiętajmy jednak, że nazwy farb u różnych producentów nie zawsze oznaczają identyczny odcień – warto zapoznać się z opisem pigmentów na tubce lub kostce akwareli.

Eksperymentowanie z różnymi odcieniami i markami farb to doskonały sposób, by znaleźć swój ulubiony kolor. W moim przypadku są to dwa niezawodne odcienie:

• Transparent Pyrrol Orange od Daniel Smith – choć w nazwie ma „orange,” dla mnie jest idealną, ciepłą czerwienią. To świetny przykład na to, że warto kierować się własnym odbiorem koloru, a nie tylko nazwą.
• Cadmium Red Light od Schmincke Horadam – zimna, wyrazista czerwień, która świetnie sprawdza mi się w zimniejszych tonacjach i w cieniach.

Każdy artysta ma swoje ulubione barwy, a odkrywanie ich sprawia sporo frajdy 😁

Moje Obrazy w Czerwieni

Czerwień od zawsze zajmuje szczególne miejsce w mojej palecie. To kolor, który dodaje energii i skupia uwagę, niezależnie od tego, czy pojawia się jako główny akcent, czy delikatny detal. W kolejnych przykładach chciałabym podzielić się obrazami, w których czerwień odegrała kluczową rolę – od zimowych krajobrazów z jarzębiną i gilami, po subtelne odcienie w piórach dzięciołów czy kwiaty na letnich łąkach. Każda z tych prac pokazuje, jak różnorodny i inspirujący może być ten kolor w akwareli.

Poniżej Rudzik, w którym dla odmiany zastosowałam więcej ciepłej czerwieni niż typowego dla niego oranżu. Wygląda jakby się rumienił 😊

Czerwone brzuszki gili na tle śniegu z daleka wyglądają jak jabłuszka wiszące na lodowych gałęziach drzew.

Kolor piór dziwonii ma chłodny karmazynowy odcień.  

Gile w otoczeniu jarzębiny tworzą spójną kolorystycznie kompozycję z mocną czernią jeszcze bardziej uwydatniająca intensywną czerwień zarówno piór ptaków jak i owoców rośliny. 

Przy okazji jarzębiny, nie sposób nie wspomnieć o Jemiołuszce, Ptaki te na końcach lotek (piór skrzydeł) mają specyficzne woskowe koraliki w czerwonym kolorze. Koraliki te występują jako ozdoba u samców i są szczególnie uwydatnione w porze godowej. To bardzo unikatowy detal w ptasim świecie.

Szczygły posiadają z przodu krwiście czerwoną maskę. Intensywnością koloru starają się zaimponować partnerce. 

Kardynał wprawdzie nie występuje w Polsce a w Północnej Ameryce, jest jednak kojarzony głównie jako motyw kartek świątecznych :) Często przedstawiany na gałązkach ostrokrzewu. Jego kolor ma intensywny nieco chłodny odcień. Buntowniczy wyraz "Twarzy" stał się inspiracją do popularnych Angry Birds 😅