Sikorki w Polsce czyli bogatka, modraszka, sikorka uboga, czarnogłówka, czubatka i sosnówka

Sikorki w Polsce czyli bogatka, modraszka, sikorka uboga, czarnogłówka, czubatka i sosnówka

Jakie sikorki występują w Polsce i czemu zawdzięczają swój pozytywny wizerunek?  Te najcześciej spotykane, jak sikorka modraszka i  sikorka bogatka, ubrane są w piękny zestaw żółto-błękitnych barw. Żyją także w bliskim sąsiedztwie z ludźmi, w dodatku są mało bojaźliwe, dzięki czemu są wdzięcznym obiektem do obserwacji. Wszystkie sikorki charakteryzują się dużymi, żywymi oczami, dzięki którym wyglądają uroczo. Natomiast sympatyczne usposobienie zjednuje każdego obserwatora.

Najszybciej natkniemy się na sikorkę bogatkę lub modraszkę, te dwa gatunki zasiedlają praktycznie każdy typ siedlisk - od miasta po najodleglejsze lasy. Zimą to pierwsze chętne do przydomowego karmnika dla ptaków. Do karmnika zalatuje także sikora uboga. Ona zasiedla skraje lasów i zbliża się do zabudowy ludzkiej tylko w razie wyższej potrzeby. Pozostałe sikorki: sosnówka, czubatka i czarnogłówka, są związane wyłącznie z lasami i nie spotkamy ich w pobliżu ludzkich osad. Ile gatunków sikor udało wam się, już zaobserwować w tym roku?

Sikorka Bogatka Parus major

Największa z naszych sikorek to sikorka bogatka, mierząca około 15cm. Bardzo łatwo rozpoznać bogatkę - szczególnie po słonecznie żółtym brzuszku, czarnym „hełmie” na główce i białym policzku. Charakterystyczny jest także szeroki, czarny „krawat” zaczynający się na gardle pod dzióbkiem i ciągnący się przez cały brzuch. Grzbiet bogatki jest oliwkowozielony, a skrzydła niebieskie z białą, poprzeczną wstawką.

Sikorkę bogatkę zaobserwujemy w mieście, na wsi, na skraju lasu i w jego wnętrzu, w zadrzewieniach śródpolnych na otwartych terenach. Bogatka jest najbardziej pomysłową sikorą pod względem wybierania miejsc na gniazdo: oprócz dziupli i budek lęgowych, potrafi zagnieździć się w metalowej rurce ogrodzeniowej czy skrzynce elektrycznej. Wyobraźnia i kreatywność tej sikorki są zaskakujące. Być może dzięki temu osiągnęła taki sukces pod względem liczebności.

sikorka bogatka ilustracja rysunek

 

 

Sikorka Modraszka Cyanistes caeruleus

Modraszka jest drobniejsza od sikorki bogatki, bardziej kolorowa i ruchliwa. Naprawdę trudno pomylić ją z jakimkolwiek innym gatunkiem ptaka. Od razu poznamy ją po błękitnej czapeczce na głowie i wąskiej, czarnej opasce biegnącej wzdłuż oka. Od swojej jasnoniebieskiej główki wzięła swoją „modrą” nazwę. Od bogatki rożni się także brakiem czarnego krawata pod dziobem, choć również posiada drobną czarną kreskę na brzuchu. Wierzch ciała, skrzydła i ogon podobne do sikorki bogatki.

Modraszka podobnie jak bogatka spotykana jest w wielu środowiskach, również miejskim. Sikorka ta jest dużo bardziej ruchliwa od bogatki, w dodatku lubi zwisać sobie z gałązek do góry nogami podczas żerowania. Chętnie odwiedza karmniki w zimie ciesząc oko kolorami, dzięki czemu budzi powszechną sympatię ludzi. Gniazduje w dziuplach i budkach lęgowych. Mniej odważna w stosunku do bogatki pod względem gnieżdżenia się w pobliżu ludzkiej zabudowy. Pozostaje w zimie odwiedzając ogrodowe karmniki.

sikorka modraszka ptaki polski

 

Modraszka i Bogatka to najczęściej spotykane sikorki w Polsce. Są mało płochliwe dzięki czemu łatwo je obserwować. To bardzo wdzięczne obiekty do obserwacji dla początkujących obserwatorów ptaków.

 

Sikorka Sosnówka Periparus ater

Sikorka sosnówka wygląda jak sikorka bogatka której  jakby zabrakło nieco koloru. Co nie czyni jej ani trochę mniej atrakcyjną :)  Ważnym i charakterystycznym elementem po którym od razu rozpoznamy sosnówkę to biała plama na karku.  Brzuch sosnówki ma kolor brudnobiały bez żółtego zabarwienia jak u modraszki czy bogatki. Sikorka Sosnówka jak nazwa wskazuje upodobała sobie lasy iglaste. Jest bardzo płochliwa i niełatwa do odnalezienia. Szukając sosnówki należy kierować lornetkę na wysoko ulokowane gałęzie sosen, jodeł i świerków.  Grzbiet sosnówki mieni się głębokim szmaragdowo-zielonym kolorem, szczególnie pięknie wyglądającym w pełnym słońcu. Gniazduje: w dziupli jak inne sikory. Sikorka sosnówka nie odlatuje na zimę.

sikorka sosnówka, ptaki polski, Karolina Kijak

 

Sikorka Czubatka Lophophanes cristatus

Czubatkę łatwo rozpoznać po zawadiackim czubku na głowie, od czego zresztą wzięła swoją nazwę. Policzek tej czubatki nie jest jednolicie biały jak u wszystkich innych sikor, lecz posiada delikatny czarny rysunek. Pozostałe upierzenie szaro-brązowe z jasnym kremowym brzuchem. Trzyma się z daleka od ludzkiej zabudowy i preferuje lasy iglaste podobnie jak sikorka sosnówka. W odróżnieniu od niej jednak, czubatka chętnie żeruje na ziemi, skacząc po ściółce leśnej lub na niższych gałęziach. Gniazduje w dziupli oraz uwaga: w opuszczonych gniazdach wiewiórek. Pozostaje w zimie.

sikorka czubatka, ptaki polskie, karolina kijak 

Sikora Uboga Poecile palustris

Sikora Uboga wzięła swoją nazwę od swojego najmniej kolorowego upierzenia wśród sikor. Podobnie jak sikorka bogatka posiada czarny hełm na głowie, który jednak nie łączy się z czarnym trójkątem pod dziobem.  Grzbiet sikorki ubogiej jest szaro-brązowy,  brzuch jasno-szary, prawie biały. Mimo minimalistycznego  upierzenia sikorka uboga prezentuje się elegancko i z nonszalancją odwiedza lasy liściaste, miejskie parki a czasem nawet zaszczyci ogrodowy karmnik. Sikorka uboga nie odlatuje na zimę.

 

Sikorka Czarnogłówka Poecile montanus

Czarnogłówka jest niemal identyczna jak sikorka uboga. Czarna czapeczka, biały policzek, szaro-brązowy grzbiet oraz jasno-szary brzuch. Jak odróżnić sikorkę ubogą od czarnogłówki? Obie wyglądają niemal identycznie. Warto przyjrzeć się jednak czarnemu podbródkowi. Podbródek sikorki ubogiej przypomina trójkąt, rozszerzający się w stronę brzucha z czubkiem pod dziobem. U czarnogłówki podbródek jest mniejszy, w kształcie prostokąta i nie sięga do piersi. Sikorka Czarnogłówka jest dużo rzadziej spotykana niż uboga i preferuje inne środowisko: podmokłe tereny z luźno obsadzonymi starymi wierzbami.  Jako jedyna z naszych sikor odlatuje na zimę w październiku, a przylatuje w kwietniu.

sikorka czarnogłówka, ptaki polskie, karolina kijak

 

Powyższe sześć sikorek, to nasze stale występujące krajowe gatunki. Warto wspomnieć jednak o sikorce lazurowej, jeszcze jednej ciekawej przedstawicielce rodziny, odwiedzającej sporadycznie Polskę w zimie.

Sikora Lazurowa Cyanistes cyanus

Sikorka lazurowa od kilku lat wzbudza sensację, coraz częściej pojawiając się w Polsce w okresie zimowym : od października do marca. Jej terenem lęgowym jest wschodnia Europa i centralna Azja. To piękna biało-błękitna sikora najbardziej przypominająca naszą modraszka, jednak bez żółtych i zielonych akcentów. Od reszty sikor zdecydowanie wyróżnia ją brak czarnego hełmu czy niebieskiej czapeczki. Upierzenie całej głowy sikory lazurowej jest białe. Brzuch również, natomiast grzbiet błękitny. Sikorka ta posiada jednak czarną opaskę na dużym, okrągłym oku tak charakterystyczną dla wszystkich przedstawicielek tej rodziny. Sikora lazurowa wygląda jak księżniczka z krainy lodu, co potęguje fakt pojawianie się jej właśnie w zimie.

sikorka lazurowa ptaki w polsce

Tekst i ilustracje:
Karolina Kijak-Dzikońska
Artystka, ilustratorka i birdwatcherka
instagram: @karolinakijak 
 
 
 
 
do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl